کیست تخمدان

کیست تخمدان یکی از شایع ترین بیماری های زنان است که ابتلا به آن اتفاق نادری نیست . ممکن است با احساس درد و ناراحتی به متخصص زنان مراجعه نمایید و متوجه شوید که کیست تخمدان دارید . کیست ها در حقیقت کیسه هایی پر از مایعات هستند که در داخل تخمدان و یا سطح آن تشکیل می شوند. تخمدان ها در دو طرف رحم قرار دارند و با نگهداری تخمک ها سیکل قاعدگی را تنظیم می کنند . در صورتی که هریک از دستگاه های این ناحیه به درستی عمل نکنند شاهد اختلالات قاعدگی خواهیم بود.

کیست تخمدان یک مشکل شایع در تخمدان ها است که در آن توده های مایع یا جامد در داخل تخمدان شکل می‌گیرند. این توده ها در ابعاد و اندازه های مختلفی ایجاد می شوند و ممکن است بسیار کوچک در حد چند سانتیمتر باشند و یا بزرگ تر شوند. بیشتر کیست های تخمدان بی خطر هستند و معمولاً به صورت خودبخود رفع می‌شوند، اما در برخی موارد ممکن است عوارض و مشکلاتی ایجاد کنند. در مواردی که کیست تخمدان درمان نشود نیاز است که با مراجعه به متخصص زنان درمان های لازم را مد نظر قرار دهید.

علل ایجاد کیست تخمدان ممکن است شامل اختلال در تعادل هورمونی، نارسانی تخمدان، سندرم تخمدان چند قطبی (PCOS) و عفونت باکتریایی باشد. علائم مشترک کیست تخمدان شامل درد شکم پایین، تورم تخمدان، تغییر در عادت قاعدگی و مشکلات در کناری یا نزدیکی به دفع ادرار و مدفوع می‌باشد.

چرا کیست تخمدان ایجاد می شود؟

علت ایجاد کیست تخمدان ممکن است به عوامل زیر برگردد:

نارسانی تخمدان: وقتی یک تخمک در تخمدان نمی‌رسد و نمی‌تواند تخمک‌گذاری را انجام دهد، ممکن است یک فولیکول کیستی شکل بگیرد و یا در داخل تخمدان به عنوان کیست تخمدان تبدیل شود. وجود کیست تخمدان باعث اختلال در قاعدگی شده و ممکن است با درد زیر شکم خود را بروز نماید.

سندرم تخمدان پلی کیستیک  (PCOS): یک اختلال هورمونی است که می‌تواند منجر به تشکیل چندین کیست در تخمدان شود. وجود تخمدان در این سندرم، تولید هورمون لوتئینیز بیشتر از نیاز بوده و موجب بی‌توازنی هورمونی و اختلال در تخمک‌گذاری می‌شو.

در واقع تخمدان پلی کیستیک نتیجه اختلال و بهم ریختگی هورمون های زنانه است که مدام در حال تولید کیست هستند.

اختلال هورمونی: بهم ریختن تعادل هورمون ها عامل دیگر ایجاد کیست تخمدان است، تغییرات ناهنجار در هورمون‌های زنانه می‌تواند منجر به تشکیل کیست تخمدان شود. به عنوان مثال، افزایش سطح هورمون استروژن یا کاهش سطح هورمون پروژسترون در برخی موارد می‌تواند به تشکیل کیست تخمدان منجر شود.

التهاب تخمدان: برخی از بیماری های التهابی در لگن و تخمدان باعث ایجاد کیست تخمدان می شوند.عفونت باکتریایی در تخمدان می‌تواند به تشکیل کیست تخمدان منجر شود. این شامل التهاب تخمدان (سلپینگیت) و عفونت پارامتری است.

علل دیگر: عوامل دیگری مانند تروما (صدمه) در تخمدان، عوامل ژنتیکی، تزریق هورمون‌های بارداری و استفاده از برخی داروها نیز ممکن است به تشکیل کیست‌های تخمدان بیانجامد.

مهم است بدانید که هر کیست تخمدان نیاز به تشخیص و درمان دقیق دارد و بهتر است با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید تا علت ایجاد کیست تخمدان شما تشخیص داده شود و درمان مناسبی انجام شود.

برای تشخیص کیست تخمدان،  با معاینه بالینی کار دشوار است اما با ارائه سوابق پزشکی و علائمی که وجود دارد ممکن است بتوانند احتمال این بیماری را تشخیص دهند. همچنین از روش های مختلف تشخیصی مانند بررسی تشخیصی تصویربرداری از جمله سونوگرافی تخمدان و آزمایشات خون می توان برای تشخیص تخمدان پلی کیستیک استفاده کرد.

درمان کیست تخمدان بستگی به اندازه، نوع و علائم مربوطه دارد. برخی از کیست ها احتیاج به درمان ندارند و به طور خودبخودی روی می‌آیند. در موارد دیگر، پزشک ممکن است داروها را برای کنترل هورمون ها یا جراحی برای برداشتن کیست تخمدان تجویز کند.

البته باید توصیه شود که هیچگاه خود تشخیص نزنید و بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و برای ارزیابی دقیق و درمان مناسب به او مراجعه کنید.

درد لگن

درد های لگنی مزمن و غیر قابل تحمل نیز از عوارض تخمدان پلی کیستیک می باشد . اگر درد های لگنی خارج از سیکل قاعدگی رخ می دهند باید دقت داشته باشید که احتمال بروز کیست تخمدان وجود دارد .

نکته ای که در رابطه با کیست تخمدان ها وجود دارد ، این است که علائم نامبرده بیانگر ابتلای صد در صد افراد به کیست تخمدان نمی باشد و برای تشخیص دقیق این بیماری نیاز به مراجعه به متخصص زنان و فلوشیپ اختلالات لگن می باشد .. با انجام سونوگرافی و سایر آزمایشات لازم در این خصوص می توان نوع کیست و میزان آن را تعیین نمود.

روش های درمان کیست تخمدان

بعد از تشخیص ابتلا به کیست تخمدان و تعیین خوش خیم و یا بدخیم بودن آن، نیاز به آغاز مراحل درمان دارید .

مهم ترین درمان برای این بیماری تغییر سبک زندگی می باشد که شامل رعایت موارد زیر است:

• نوشیدن آب تصفیه شده به مقدار کافی
• افزایش میزان فعالیت و ورزش
• کم کردن استرس های روحی
• دوری جستن از مواد شیمیایی

همچنین برای درمان کیست تخمدان نیاز به درمان هایی دارویی دارید که متخصص زنان برایتان تجویز می نماید. در برخی موارد که کیست ها بسیار بزرگ و غیر قابل درمان هستند نیاز به جراحی خواهد بود.